De Oorsprong en onderbouwing van Mindfulness

Waar komt mindfulness vandaan, waar ligt de oorsprong van mindfulness en hebben wij mensen werkelijk baat bij het beoefenen van mindfulness? Of is het gewoon weer een nieuwe hype in de wereld van de feelgood goeroe's? Allemaal legitieme vragen en in dit blog gaan we op op zoek naar de antwoorden. 

De Oorsprong van Mindfulness

Mindfulness is het vermogen om volledig aanwezig te zijn, bewust van waar je bent en wat je doet, en niet overweldigd te worden door wat er om je heen gebeurt. Het gaat om een niet-oordelende, nieuwsgierige houding tegenover onze gedachten, gevoelens en sensaties, precies zoals ze op dit moment zijn

De oorsprong van mindfulness ligt diepgeworteld in Oosterse spirituele en filosofische tradities, met name in het Boeddhisme. De kern van mindfulness is al eeuwenoud en vindt de basis in de leringen van de Boeddha, die leefde in het het huidige Nepal en India, rond de 5e eeuw voor Christus.
In het Boeddhisme is mindfulness of Sati in het Pali een essentieel onderdeel van het Achtvoudige Pad, dat de weg wijst naar verlichting. Het Achtvoudige Pad bestaat uit ethische en mentale disciplines, waaronder juiste inspanning, juiste aandacht en juiste concentratie. deze hebben allemaal betrekking op aspecten van mindfulness. 

De vroegste verwijzingen naar mindfulness zijn gevonden in Boeddhistische teksten zoals de Satipatthana Sutta en de Anapanasati Sutta. In de Satipatthana Sutta beschrijft de Boeddha vier fundamenten van mindfulness. Aandacht voor het lichaam, gevoelens, geest en mentale objecten. Deze teksten benadrukken het belang van het bewust zijn van je je lichaam en geest als een weg naar de bevrijding van lijden.

Mindfulness in het Westen

In de 20ste eeuw vond mindfulness zijn weg naar het westen, voornamelijk door de inspanningen van westerse beoefenaars die studeerden onder Aziatische leraren.
Een belangrijke figuur in de westerse verspreiding van mindfulness is Jon Kabat-Zinn. In de jaren '70 van de vorige eeuw ontwikkelde hij de Mindfulness Based Stress Reduction Method aan de universiteit van Massachusetts. Kabat-Zinn combineerde Boeddhistische mindfulness met westerse psychologie om een seculiere wetenschappelijk onderbouwde benadering van mindfulness te creëren. Zijn programma, aanvankelijk ontworpen om chronische pijn en stress te verlichten, heeft sindsdien duizenden mensen wereldwijd geholpen en leidde tot een golf aan onderzoek naar de voordelen van mindfulness. 

De wetenschap achter Mindfulness

De laatste decennia hebben talrijke wetenschappelijke studies de effectiviteit van mindfulness onderzocht en bevestigd. Onderzoekers hebben ontdekt dat het zowel psychologische als fysiologische voordelen biedt. 

Neuroplasticiteit en de hersenen

Een van de meest opwindende ontdekkingen in het onderzoek naar mindfulness is het concept van neuroplasticiteit - het vermogen van de hersenen om zich te reorganiseren en nieuwe verbindingen te vormen. Studies hebben aangetoond dat regelmatige mindfulness beoefening de structuur en functie van de hersenen kan veranderen. 

1. Versterking van de prefrontale cortex:
De prefrontale cortex is verantwoordelijk voor de functies als aandacht, planning, probleemoplossend vermogen, wordt versterkt door mindfulness. Onderzoek heeft aangetoond dat mensen die regelmatig mindfulness beoefenen een dikkere prefrontale cortex hebben, wat geassocieerdd wordt met verbeterde cognitieve functies. (Functies die te maken hebben met het verwerken van informatie, functies als waarneming, aandacht, concentratie, geheugen, oriëntatie, taalgebruik en vaardigheden).

2. Vermindering an de Amygdala-activiteit:
De amygdala is betrokken bij de verwerking van emoties, vooral angst en stress. Mindfulness meditatie kan de activiteit in de amygdala verminderen wat leidt tot een afname van stress en angst. 

3. Verbindingen tussen hersengebieden:
Mindfulness bevordert de verbindingen tussen verschillende hersengebieden. Dit helpt om emotionele regulatie te verbeteren en de algehele geestelijke gezondheid te ondersteunen. 

Fysiologische Voordelen

Naast de voordelen voor de hersenen heeft mindfulness tastbare effecten op het lichaam.

1. Vermindering van stress en cortisol
In wetenschappelijke onderzoeken is aangetoond dat door regelmatige beoefening van mindfulness de niveaus van cortisol het stresshormoon, wordt verlaagd. Dit helpt om het lichaam minder reactief te maken op stressvolle situaties.

2. Verbetering van het immuunsysteem
Mindfulness kan het immuunsysteem verbeteren, studies hebben aangetoond dat mensen die mindfulness beoefenen meer antilichamen produceren, wat wijst op een robuuster immuunsysteem.

3. Lagere bloeddruk
Regelmatige mindfulness meditatie kan helpen de bloeddruk te verlagen, wat bijdraagt aan een gezonder cardio-vasculair systeem. 

Psychologische Voordelen

De impact van mindfulness op de geest is diepgaand

1. Vermindering van angst en neerslachtigheid
Mindfulness is effectief gebleken bij het verminderen van de symptomen van angst en neerslachtigheid, depressie.

2. Verbeterde emotionele veerkracht
Mensen die mindfulness beoefenen ervaren een grotere emotionele stabiliteit en veerkracht. Ze zijn beter in staat om met negatieve emoties om te gaan zonder overweldigd te raken. 

3, Verhoogde aandacht en concentratie
Mindfulness kan de aandachtsspanne verbeteren en helpt mensen beter te concentreren op de taken die ze uitvoeren. 

Mindfulness is een eeuwenoude praktijk die haar oorsprong vindt in het Boeddhisme en tegenwoordig haar weg heeft gevonden in de westerse samenleving. Wetenschappelijke onderzoeken hebben de vele voordelen van mindfulness onderzocht en bevestigd, variërend van verbeterde hersenfuncties to verminderde angst en stress. Door mindfulness te beoefenen kun je een dieper gevoel van vrede, welzijn en een volledig aanwezig zijn in het moment ervaren.