De kunst van het uitstellen

Wist je dat 95% van de mensen uitstelgedrag vertoont? Daarvan heeft 15-20% het uitstellen waarlijk tot kunst verheven en ervaart dit als een probleem. We doen het allemaal wel, dat klusje, dat telefoontje, een bezoekje uitstellen, voor ons uitschuiven want het geeft de griebels. Het is lastig, vervelend of ronduit spannend. Ook wordt vaak de uitwerking van onze dromen vooruit geschoven, dat komt nog wel, straks, als ik me goed heb voorbereid, als ik zeker weet dat.. als ik die opleiding gedaan heb, als de kerst achter de rug is dan ga ik afvallen, als ik me ingelezen heb, als ik... als ik... als... als... als. 

UITSTELLEN KOST MEER DAN HET OPLEVERT

Als je denkt dat uitstellen je meer oplevert dan dat het je kost dan kom je bedrogen uit. Ja, op de korte termijn is het lekker om even je telefoon erbij te pakken en alles langs te gaan om te zien of je niks gemist hebt. Ja, het is even lekker om op de bank onder een dekentje te Netflixen. En op zijn tijd is dat ook helemaal prima, maar wanneer het structureel vooruitschuiven, zelfs ontduiken van dat doen wat je eigenlijk wil of moet doen, dan is het toch echt wel een probleem geworden.

Wanneer je iets uitstelt kost het per definitie meer tijd om het alsnog uit te voeren. Het jo-jo-en begint, want je begint, je schuift het voor je uit, je pakt het weer op, oh telefoon piept even kijken, weer verder of nee toch maar eerst koffie en even ontspannen. En al die tijd blijft het in je hoofd rondzoemen, want die klus is niet geklaard.

 Of wat dacht je als je samenwoont er al tijden vraagt je lief je iets te doen en steeds maar weer schuif je het voor je uit. Lief heeft het gevoel steeds maar te moeten blijven vragen, jij bent het gezeur zat, er ontstaan irritaties en op een gegeven moment ploft de boel. Dikke ruzie. Het vertrouwen is tot een dieptepunt gezakt, want er worden wel beloftes gedaan maar niet nagekomen. En dan vind je het gek dat je niet meer op je woord geloofd wordt.

STRESS 

Uitstellen geeft stress. En die stress is veel leper dan de stress die je voelt voor iets wat je wil of moet doen. Ja, het kan spannend zijn wanneer je je dromen wilt realiseren, ja het kan vervelend zijn dat telefoontje wat je moet doen. Gezonde spanning is niet erg, het houd je scherp.
Stressgevoelens door uitstellen heeft gevolgen voor je gezondheid, van slapeloosheid, hoge bloeddruk, angst tot verzwakt immuunsysteem. Je voelt je ongelukkig en schuldig, je raakt in paniek bij de gedachten over wat men van je denkt. Angstgevoelens ontwikkelen zich, burn-out of bore-out liggen op de loer. Met alle verdere gevolgen van dien. 

Één op de vijf mensen vertoont chronisch uitstelgedrag. Het excuus druk te zijn, geen tijd te hebben want er zijn zoveel niet belangrijke zaken waar de tijd aan besteed kan worden. Afleiding is snel gevormd, zeker in de maatschappij van nu. En op de korte termijn is dat best lekker, die snelle bevrediging, maar op de lange duur? Het op korte termijn bevredigen ondermijnd de keuze om aan een doel op langere termijn te werken. Het kleine, snellere goed, het lekkere gevoel verkiezen boven het latere grotere goed, het ultieme orgasme zeg maar.
Het is echt een probleem wanneer je de helft van de tijd met iets anders bezig bent dan met dat wat eigenlijk niet kan wachten. Wat je niet helpt. Niet helpt of je mentaal gezond te houden, niet helpt om je fris en energiek te voelen. Het helpt je zelfvertrouwen niet. Het voedt faalangst, somberheid, schuldgevoel, andere angsten als voor verlies, wat men van je denkt. 

HET ZIJN NIET JE GENEN

Uitstelgedrag is aangeleerd gedrag. Het zit niet in je genen, het is niet je karakter. Het is al zeker niet erfelijk. Overdrachtelijk misschien wel, in de zin van zien en doen.
Het woord zegt het toch al, uitstelgedrag. Je doet het, bewust, onbewust, maar je doet het. Ooit heeft dit gedrag iets opgeleverd waardoor het een patroon is geworden. Of software, in ieder geval iets wat vaak onbewust automatisch aangaat. Of je bent je er wel degelijk bewust van en ook het waarom. 

Zelf was ik trouwens een ware uitstelkunstenares. Eigenlijk nam ik nooit een beslissing, ik wilde wel van alles maar zette geen enkele stap om het te realiseren. Hoeveel tijd ik verspild heb aan het lanterfanteren en nietsnutten wil ik niet eens weten. Ergens weet ik het wel en ergens voel ik daar ook wel spijt. Ik weet echt wel hoe lastig het kan zijn de grens tussen dromen en waarmaken te doorbreken. Vanaf het moment dat ik dat gedaan heb is er een wereld voor me open gegaan. Niet alleen zie ik zoveel mogelijkheden, ik voel me energieker en vrijer. Ik ervaar zoveel plezier in het leven en met alles wat ik onderneem. En dat gun ik iedereen!